Verounico(-di-fueio-d'ourtigo)
Veronica urticifolia
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Véronique à feuilles d'ortie.
Descripcioun :Aquesto verounico trachis en mato dins li bos fres de mountagno mejano. Si fueio óupousado, un pau en triangle, soun pulèu grando (3 à 10 cm), dentado e sènso pecou, dounon d'èr à-n-aquéli de l'ourtigo. Lis enflourejado porton de pichòti flour roso emé de petalo pelouso.
Usanço :De recerco an mounstra d'interessanto prouprieta anti-bateriano e pèr lucha contro d'ùni cancer. Èi peréu vulneràri (sougno li plago) e astringènto (remèdi pèr ressara).
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veronica
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 700 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Bos fres
- Faio
- Prado à rousèu
- Roucas umide
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Cèntre-Éuropo
Ref. sc. : Veronica urticifolia Jacq., 1773
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753